Wat betekent Greenwashing?
Het is een term die je misschien wel eens bent tegengekomen. In ieder geval heb je er vast en zeker wel eens mee te maken gehad, of je dat nu wel door had of niet. Maar wat is Greenwashing nu eigenlijk en wat betekent het voor mij als consument? Dat is een interessante vraag en ook een vraag die steeds actueler wordt. Greenwashing betekent in letterlijke zin groen wassen. Het is iets dat vele bedrijven al langere tijd proberen, maar waar steeds meer verzet tegen komt.
Greenwashing betekent kortgezegd dat bedrijven hele mooie groene doelen en missies vermelden bij hun producten of op de website. Dat klinkt goed, maar het gedeelte waar het mis gaat is de uitvoering van deze doelen. Vanwege de groeiende focus op duurzaamheid vonden veel bedrijven dat ze daar iets mee moesten doen. Zo ontstonden opeens vele verschillende groene logo’s en keurmerken, met bijbehorende reclamecampagnes en gelikte filmpjes. Waar het mis bleek te gaan was de uitvoering van alle groene en duurzame plannen. Een dergelijke werkwijze waarbij bewust een groener label wordt gebruikt dan waar recht op is wordt Greenwashing genoemd.
Misschien is het beter om enkele voorbeelden te zoeken van Greenwashing. Zo wordt het duidelijk wat dit is en wat dit betekent voor jou, als consument en koper van bepaalde producten en diensten. Zo is er een energieleverancier geweest die een groene kolencentrale beweerde te hebben geopend. Zij boden hun klanten groene stroom aan uit deze groene kolencentrale. Hierop is toen ingegrepen en deze communicatie moest worden aangepast.
Een ander mooi voorbeeld is een bedrijf in Canada. Zij hadden in hun jaarverslagen en bedrijfsdoelen opgenomen dat de circulair wilden werken. Om dit voor elkaar te krijgen moest een grote focus komen op het recyclen van materialen en producten. Dit klinkt natuurlijk erg goed, en werd als mooi plaatje naar buiten toe gecommuniceerd. In werkelijkheid bleek het bedrijf in de plannen te hebben vastgelegd dat meer dan 85% van hun afval gewoon naar de vuilstort mocht. Dit was een typisch voorbeeld van Greenwashing, waar alleen naar buiten toe een duurzaam plaatje werd afgegeven.
Maar waarom is dit fenomeen nu zo schadelijk? Alle bedrijven maken toch wel eens iets mooier dan het in werkelijkheid is? Dat klopt natuurlijk, maar het probleem met Greenwashing is dat het bewust gebeurt. Als een bedrijf bepaalde doelen nastreeft, op een oprechte manier, en deze doelen niet haalt, dan zijn klanten vaak geneigd dit bedrijf wel te vergeven. Maar als bewust misbruik wordt gemaakt van een duurzaam keurmerk, leidt dat ertoe dat dit soort uitingen hun waarde verliezen. Hierdoor zullen bedrijven met oprechte intenties misschien ook minder snel geneigd zijn om zo duurzaam mogelijk te werken. Ze worden immers hetzelfde bekeken als de bedrijven die misbruik maken van dit imago.
Ook voor jou als consument kan het vervelende vervolgen hebben. Zo is het bijvoorbeeld zo dat oprecht Biologische of duurzame producten en diensten vaak duurder zijn dan de reguliere variant. Als jij bereid bent meer te betalen voor dit product, wil je er wel zeker van zijn dat dit extra geld ook terecht komt bij het verbeteren van de impact die het bedrijf op het milieu heeft. Het komt er in het kort op neer dat de consument het recht heeft deze keuze te maken op basis van echte feiten, en niet op een gecreëerd beeld dat helemaal niet blijkt te kloppen.
De laatste jaren is zeer veel aandacht voor dit fenomeen ontstaan. Waar de eerste circa 10 jaar van Greenwashing redelijk straffeloos gebeurde, worden nu steeds meer bedrijven aangesproken op deze praktijken. Zo worden bedrijven gedwongen om duurzamer te werk te gaan, of om simpelweg te stoppen met doen alsof. Er worden nu zelfs “prijzen” uitgereikt voor het bedrijf met de meest misleidende campagne. Op die manier wordt aandacht gevraagd voor dit fenomeen en worden bedrijven ook indirect gedwongen er iets aan te doen.
Als jij benieuwd bent of een bedrijf waar jij mee in zee gaat of wellicht al klant bent zich wel een schuldig maakt aan Greenwashing kun je dat meestal eenvoudig vinden. Een korte zoekopdracht met de naam van het bedrijf en de term Greenwashing is vaak al genoeg om te zien of zij hier wel eens op betrapt zijn. Natuurlijk maakt dat niet altijd alle bedrijven slecht, maar het kan jou wel helpen een bewuste keuze te maken. Zeker bij bedrijfstakken als de luchtvaart en energieleverancier kan het verschil heel groot zijn. Heb je zelf een geval van Greenwashing ontdekt? Er zijn verschillende meldpunten waar je deze klacht kunt melden. Ook kun je het verwerken in een review over een bedrijf waar jij klant bent. Dit geldt natuurlijk ook in positieve zin. Als bedrijven die goed presteren op dit vlak merken dat hun klanten dat waarderen, zullen zij nog beter hun best doen om dit vol te houden.
